Zwangerschap

Controles tijdens de zwangerschap
Tijdens de zwangerschap kom je regelmatig op controle of voor een controle echo naar de praktijk. Voor meer informatie hierover zie pagina’s Verloskundige zorg of medische echo’s.

Cursussen
Om je voor te bereiden op bijvoorbeeld de bevalling, het ouderschap of borstvoeding, zijn er verschillende cursussen te volgen. Je kunt hierbij denken aan zwangerschapsyoga of zwangerschapszwemmen. Er is tegenwoordig veel te vinden!

Een paar voorbeelden hier in de regio:
www.dezorgboog.nl
www.fysiotherapiehbm.nl/zwangerfit
www.yogajiva.nl/yoga/zwangerschap
Zwangerschapszwemmen – Zwemschool de Abeel – Someren (zwemschool-deabeel.nl)

Levensstijl:
Als je zwanger bent wil je graag zo goed mogelijk voor je baby in de buik zorgen. Het begint met een mama die goed voor zichzelf zorgt! Wat kun je allemaal doen?

Vitaminen:
Als je voor je zwangerschap nog niet gestart bent met foliumzuur en vitamine D is het aan te raden om hier zo snel mogelijk mee te beginnen. Foliumzuur verkleint de kans op een baby met een open ruggetje, een open schedel of een open gehemelte. Vitamine D is belangrijk voor de opbouw van de botten en het gebit van je baby. Multivitaminen zijn bedoeld om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen en je weerstand te verhogen. Indien je goed gevarieerd eet, zou je voldoende voedingsstoffen binnen moeten krijgen. In de praktijk zien we vaak dat zwangeren niet alle voedingsstoffen voldoende binnenkrijgen. Daarom adviseren we multivitaminen. Gebruik altijd de multivitaminen die speciaal voor zwangeren zijn en niet de standaard multivitaminen.

Roken, alcohol en drugs:
Als je nog niet voor de zwangerschap gestopt bent met roken, alcohol of drugs is het heel belangrijk om direct te stoppen als je een positieve test hebt! Soms kan het lastig zijn om ineens te moeten stoppen. Besef dan dat je het niet alleen hoeft te doen. Je kunt deze onderwerpen met je verloskundige bespreken tijdens elke controle.

Medicijnen:
Tijdens de intake wordt je gevraagd naar medicijnengebruik. Dan bekijken we of je de medicijnen mag blijven gebruiken of dat we op zoek moeten naar een alternatief. Ga je gedurende je zwangerschap medicijnen gebruiken, meld dit dan altijd bij je volgende controle. Let op: homeopathische middelen kunnen niet altijd gebruikt worden tijdens de zwangerschap.

Werk
Tijdens de intake vragen we je wat voor werk je doet. Dit om te controleren of je werkt met giftige stoffen of dat je fysiek zwaar werk verricht. Indien het antwoord ‘ja’ is op een van deze vragen gaan we met je bekijken wat alternatieven zijn.

Voeding
Tijdens de zwangerschap zijn er voedingsmiddelen die je niet mag eten. Enkele voorbeelden hiervan zijn rauw vlees of vis, producten die veel vitamine A bevatten (bijvoorbeeld leverpastei) en ongepasteuriseerde melk (rauwe melk). Het Voedingscentrum heeft een goede app ontwikkeld: ZwangerHap. Dit is een fijn hulpmiddel om te gebruiken indien je twijfelt of je iets wel of niet mag eten. Het kan zijn dat je het moeilijk vindt dat je zwaarder wordt in de zwangerschap. Belangrijk om te weten is dat je in de zwangerschap niet mag lijnen. Op het moment dat je probeert af te vallen, komen er stoffen vrij die niet goed zijn voor je baby. Tijdens de intake bespreken we je BMI. Is je BMI boven de 30 dan krijg je tussen de 24 en 28 weken een extra suikertest; OGTT genoemd. Je krijgt van ons vroeg in de zwangerschap informatie waar je met eten op kunt letten. Deze informatie is voor iedereen te gebruiken omdat dit gebaseerd is op een gezond eetpatroon met voldoende voedingsstoffen. Het is mogelijk om tijdens de zwangerschap contact op te nemen met een diëtiste voor meer voedingsadviezen.

Zwangerschapsverlof:
Iedere zwangere vrouw heeft recht op zwangerschapsverlof, of je nu een eigen bedrijf hebt of in loondienst werkt. Je hebt recht op 16 weken betaald zwangerschapsverlof, vanaf 34 of 36 weken zwangerschapsduur. Je hebt altijd recht op 10 of 12 weken verlof na de bevalling ongeacht de termijn waarop je bevalt. Je ontvangt na de termijnecho een zwangerschapsverklaring. Deze kun je gebruiken om je verlof aan te vragen bij je werkgever.
Klik hier voor meer informatie over zwangerschaps- en bevallingsverlof.

Seksualiteit:
Tijdens de zwangerschap verandert je lijf. Dit kan ook invloed hebben op je seksualiteit. In het begin van de zwangerschap kun je door misselijkheid en hormonen minder zin in seks hebben. In het tweede trimester wordt dit vaak beter. Je voelt je goed en je buik zit nog niet in de weg. In het derde trimester zie je vaak dat zwangeren weer minder zin in seks hebben. Als je seks hebt, kan het zijn dat je voelt dat je buik enorm hard wordt. Dit is een normaal verschijnsel en zakt vaak na een half uurtje weer weg. Soms kun je wat vaginaal bloedverlies hebben na gemeenschap. Dit stopt vrij snel. Ook kun je meer afscheiding hebben. Dit is ook normaal. Vrijen tijdens de zwangerschap geeft geen verhoogde kans op een miskraam. Het is ook niet schadelijk voor je baby. Als je vragen hebt over seksualiteit, schroom dan niet om deze te stellen!

Kinderziektes:
Het kan gebeuren dat je tijdens je zwangerschap in contact komt met een kind met een kinderziekte als bijvoorbeeld de waterpokken. Als je zelf ooit de kinderziekte doorgemaakt hebt, heb je hiervoor genoeg antistoffen en zal je baby hierdoor beschermd zijn. Als het niet duidelijk is of je zelf waterpokken gehad hebt, dan kunnen we dit controleren met bloedonderzoek. Een andere kinderziekte die veel voorkomt is de 5^e ziekte (parvovirus). Ook hiervoor geldt; weet je niet of je hiervoor beschermd bent neem dan contact met ons op zodat we bloedonderzoek kunnen laten doen.

Enkele tips om verspreiding van infecties te voorkomen:

• Was je handen regelmatig met water en zeep. Verschoon met regelmaat je handdoeken in de keuken/toilet.
• Gebruik niet hetzelfde bestek/servies als je kind.
• Vermijd contact met speeksel van jonge kinderen. Denk bijvoorbeeld aan ‘het schoonmaken van de speen in je eigen mond’.
• Vermijd contact met urine van jonge kinderen. Goed handen wassen na de luierwisseling of bij het helpen op toilet.

Klachten tijdens de zwangerschap

Het is nooit fijn om klachten, ongemakken of pijn te voelen. In de zwangerschap kan het je nog onzekerder maken omdat je niet wilt dat wat je voelt invloed zou kunnen hebben op de zwangerschap en de baby. Hieronder bespreken we veel voorkomende kwaaltjes tijdens de zwangerschap. Als je ooit twijfelt of vragen hebt, neem dan altijd contact met ons op!

Zwangerschapsmisselijkheid
Misselijkheid komt veel voor in het begin van de zwangerschap. Vaak wordt het minder na 12 tot 16 weken. Ons lijf kan best een tijdje zonder voeding. Vocht is echter heel belangrijk! Als de misselijkheid je dag bepaalt, je niet je dagelijkse dingen kunt doen, kan het soms helpen om hiervoor medicijnen in te nemen. De huisarts schrijft deze medicijnen voor. Wanneer de misselijkheid zo heftig is dat je niet of nauwelijks meer kunt eten of drinken, dan willen we dat je contact met ons opneemt.
Enkele tips:
– ochtendmisselijkheid; eet iets voor je opstaat, bijvoorbeeld droge crackers.
– eet met regelmaat kleine beetjes; zorg dat je maag wat te doen heeft. Zo blijft je bloedsuikerspiegel stabiel.
– drink met regelmaat kleine beetjes
– eet niet te vet
– het drinken van verse gemberthee kan de misselijkheid wat dempen.

Heb je last van misselijkheid/braken/hoofdpijn die komt opzetten na 24 weken, neem dan altijd contact met ons.

Vermoeidheid
Zeker in het begin van de zwangerschap ervaren veel zwangeren vermoeidheidsklachten. Dat is niet zo gek als je bedenkt dat iets wat je met het blote oog niet kunt zien in twaalf weken groeit tot een minimensje met alles er op en eraan! Dit kost heel veel energie. En het kind haalt die energie bij de moeder. Het is altijd verstandig om toe te geven aan de vermoeidheid. Je lichaam geeft aan dat het rust nodig heeft.

Bandenpijn
Je baarmoeder wordt op zijn plek gehouden door je banden. Als je zwanger bent, en je baarmoeder hard groeit, komt er extra spanning op die banden. Bandenpijn kun je gedurende de hele zwangerschap voelen. Je ziet het vaker als je een groeispurt hebt of bij snelle bewegingen zoals opstaan uit een stoel of niezen. Je voelt dan een stekende pijn aan de zijkant van je buik. Banden en spieren ontspannen goed met warmte. Een warme douche of een warme kruik kan verlichting geven.

Harde buiken
Je baarmoeder is een spier. Op het moment dat deze zich aanspant wordt deze hard. Harde buiken zijn niet pijnlijk, maar kunnen wel ongemakkelijk voelen. Harde buiken komen op willekeurige momenten. Er zit geen regelmaat in (zoals bij weeën). Ook hier geldt dat harde buiken minder worden door gebruik te maken van warmte.

Rugpijn/bekkenpijn
Onder invloed van hormonen verweken banden en spieren tijdens de zwangerschap. Dit is nodig om uiteindelijk ruimte te maken om te kunnen bevallen. Door het groter worden van de baby en de baarmoeder komt er meer druk op het bekken te staan. Dit alles kan klachten geven; steken in het schaambotje, pijnscheuten die uitstralen naar de heupen en/of billen, pijn bij het stuitje of pijn ter hoogte van de onderrug.
Enkele tips:
– zorg voor een goede houding
– ga door je knieën als je iets opraapt, tilt of bukt
– als je ligt, zorg dan dat je knieën op heupbreedte blijven door bijvoorbeeld een kussentje tussen je knieën
– als je ligt en wilt opstaan, draai dan altijd eerst op je zij en kom dan omhoog.
– blijf in beweging, maar pas je tempo aan.-
– een goede app voor zwangeren met bekkenklachten is Rost Moves Mama’s

Luister naar je lichaam! Soms is het nodig om rugpijn/bekkenpijn te laten behandelen. Dit kan bijvoorbeeld door bekkenfysio, osteopaat of cesartherapie.

Maagzuur
Door de hormonen verweken spieren tijdens de zwangerschap. Deze hormonen verweken alle spieren. Zo ook de spier tussen je maag en slokdarm. Daardoor sluit deze minder goed. Daar komt bij dat door de groei van je baarmoeder er druk tegen de maag komt. Dit kan zorgen voor brandend maagzuur.
Enkele tips:
– vanillevla eten
– niet te gekruid eten
– matig te zijn met koolzuurhoudende dranken, cafeïnehoudende dranken en zure dranken als jus d’orange/vruchtensappen.
– zorg dat je niet te plat ligt, slaap bijvoorbeeld met een extra kussen
Tijdens de zwangerschap mag je maagzuurremmers gebruiken zoals Rennie (rode verpakking) en Antagel.

Regelmatig plassen/blaasontsteking
Tijdens de zwangerschap is het normaal dat je vaak moet plassen. Door hormonen en de druk van je baarmoeder op je blaas heb je vaker drang om te plassen. Soms komen er kleine beetjes terwijl je het idee hebt dat je heel nodig moet. Door de druk van de baarmoeder op je blaas kan het lastiger worden om goed uit te plassen. Daardoor heb je meer kans op een blaasontsteking. Een blaasontsteking is in de zwangerschap wat lastiger te herkennen. Je hebt vaak geen pijn bij het plassen. Vaak zijn er pijnklachten boven het schaambot wat niet erger, maar ook niet minder wordt. Denk dan aan de mogelijkheid van een blaasontsteking. Je mag dan ochtendurine opvangen en dit naar de assistent  van de huisarts brengen. Indien het een blaasontsteking is, zal de huisarts je antibiotica voorschrijven.

Afscheiding
Het is normaal om meer witte vaginale afscheiding te hebben tijdens de zwangerschap. Dit komt omdat er meer bloed naar het bekkengebied stroomt. De slijmvliezen geven meer vocht af. Op het moment dat de afscheiding brokkelig wordt, je last hebt van vaginale jeuk en branderigheid, kan er sprake zijn van een vaginale schimmelinfectie (candida). Het is belangrijk om dit te behandelen.
Enkele tips:
– gebruik geen inlegkruisjes of maandverband.
– draag katoenen ondergoed
– gebruik geen zeep als je jezelf wast rondom je vagina

Obstipatie
Door hormonen verslappen ook de spieren rondom je darmen. Je darmen gaan hierdoor trager werken. Bovendien wordt het vocht wat je inneemt nu ook gebruikt voor andere doeleinden waardoor ontlasting harder kan worden. Zorg ervoor dat je voldoende drinkt, voldoende beweegt. Soms kan het drinken van Roosvice Laxo helpen. Als dit niet helpt dan kun je lactulose of zakjes met vezels proberen, die kun je krijgen via de huisarts. In uitzonderlijke gevallen is het nodig om een microlax (klysma) te gebruiken.

Aambeien
Aambeien komen veel voor tijdens de zwangerschap. Aambeien kunnen jeuken, branderig of pijnlijk voelen. Soms kan een aambei ook wat bloeden. Belangrijk is om niet te hard te persen als je voor ontlasting naar het toilet gaat.  Tijdens de zwangerschap zijn er crèmes, zoals Curanol, die je mag smeren op de aambeien.

Spataders
Spataders ontstaan doordat er meer druk (meer bloed) in de bloedvaten ontstaat tijdens de zwangerschap. Door de groter wordende baarmoeder komt er meer druk in het bekken waardoor bloed makkelijk de benen instroomt, maar minder makkelijk weer terugstroomt. Meestal zie je spataders op de benen. Maar ze kunnen ook op de schaamlippen voorkomen. Steunkousen kunnen helpen om de klachten van spataders te verminderen. Na de bevalling verdwijnen de meeste spataders doordat de druk op de bloedvaten verdwijnt.

Kuitkrampen
Kuitkrampen of krampen in de onderbenen zijn vaak erg vervelend en pijnlijk. Het duurt maar kort en gaat vanzelf over. Wat vaak goed helpt is om het been te strekken en de tenen naar je toe te trekken. Soms ontstaan kuitkrampen door een tekort aan magnesium. Je zou eventueel extra magnesiumtabletten kunnen nemen.
Enkele tips
– drink voldoende
– beweeg regelmatig, een rondje wandelen voor het slapen gaan kan helpen tegen nachtelijke kuitkrampen
– slaap met je benen iets hoger
– sta niet te lang stil
– als je zit, kruis je benen dan niet over elkaar

Neus- en tandvleesbloedingen
Je slijmvliezen zijn beter doorbloed in de zwangerschap. Doordat je in de zwangerschap zo’n 1 tot 1,5 liter extra bloed aanmaakt komt er meer druk op de kleine bloedvaatjes te staan. Daardoor kun je zomaar een neusbloeding krijgen of gaat je tandvlees sneller bloeden tijdens het poetsen. Neus- en tandvleesbloedingen zijn gelukkig onschuldig. Heb je het idee dat je tandvlees ontstoken is? Ga dan laagdrempelig naar de tandarts of mondhygiënist. Een goede mondgezondheid is heel belangrijk tijdens de zwangerschap.

Jeuk
De huid verandert onder invloed van hormonen. De huid van je buik komt ook nog eens onder spanning te staan. Hierdoor kan de huid gaan jeuken. Jeuk is onschuldig maar wel heel vervelend! Je kunt koelzalf van de apotheek of mentholgel gebruiken. Houdt de huid vet. Maar let op met geparfumeerde producten. Dit kan de huid weer uitdrogen. Heb je jeuk aan je handpalmen of voetzolen? Neem dan contact met ons op!

Zwangerschapsstriemen
Zwangerschapsstriemen, ook wel striae genoemd, ontstaan door het rekken van het onderhuids bindweefsel. Helaas bestaan er geen wondermiddeltjes om zwangerschapsstriemen te kunnen voorkomen.

Vocht vasthouden
Naar mate de zwangerschap vordert ga je meer vocht vasthouden. Je merkt het vaak aan je handen, vingers en je benen en voeten. Vocht vasthouden is een normaal verschijnsel in de zwangerschap. Je ziet het vaker richting het einde van de zwangerschap. Het kan ook onder invloed van warm weer ontstaan of erger worden. Blijf voldoende drinken! Brandnetelthee kan soms helpen, maar ook bleekselderij kan het verminderen. Dit zijn vocht afdrijvende middelen. Voetreflextherapie kan ook verlichting geven.

Tintelende vingers
Tintelende vingers krijg je doordat je vocht vasthoudt in je handen. Door het vocht kan er druk op de zenuwen ontstaan; het carpaal tunnelsyndroom. Het is niet gevaarlijk voor jou of je baby, maar het geeft veel ongemak. Blijf voldoende drinken!

Partner
Als je vrouw zwanger is, verandert er voor jou als partner ook veel. Zwanger zijn, bevallen en de kraamtijd lijken vaak ‘vrouwendingen’. Je partner krijgt vaker de vraag “Hoe gaat het met je?” dan dat jij deze vraag krijgt.  Soms kun je het gevoel krijgen dat je er misschien niet helemaal bij hoort. Als praktijk vinden we het belangrijk om de partner te betrekken bij de zwangerschap. We staan open voor al je vragen. Als je het leuk vindt, laten we je graag een keertje meevoelen aan de buik tijdens een controle. Tijdens de controles en de echo’s ben je van harte welkom! Alle beslismomenten doen we graag samen. We vinden het belangrijk dat de keuze die gemaakt wordt ook goed voelt voor jou als partner. Helaas is er niet heel veel literatuur of informatie voor een aanstaande partner.
Een link die voor aanstaande partners interessant kan zijn is: www.vadercursus.nl.

Folders
Als je zwanger bent kun je overspoeld worden door de hoeveelheid informatie. En waar vind je informatie die juist is?
Op de website van www.zizobrabant.nl en www.jijwij.nl kun je folders vinden die altijd up to date zijn én die ondersteund worden door de professionals. Ook vind je daar allerlei links naar nog meer informatie. Natuurlijk is het leuk om met andere zwangeren ervaringen uit te wisselen. Let daarbij op dat het geen professionals zijn van wie je tips en adviezen krijgt. Soms merken we dat zwangere onzeker kunnen worden van wat ze lezen op een forum voor zwangeren. Als je twijfelt, overleg dan altijd met ons.