Kraambed

Borstvoeding vs. Flesvoeding.

Voordelen borstvoeding

Voordelen voor het kind

• De meest gezonde start voor een baby is het krijgen van borstvoeding. Het grote verschil tussen moedermelk en flesvoeding zit vooral in de unieke samenstelling van moedermelk.
• Het lichaam van de moeder is gewend zich aan te passen aan de behoeften van je baby. Dit gebeurt tijdens de zwangerschap, maar ook tijdens de lactatieperiode.
• De eerste borstvoeding heet colostrum. Deze zorgt ervoor dat de meconium snel doorstroomt in de darmen. Deze snelle doorstroming zorgt er vervolgens voor dat je baby sneller afvalstoffen kan afvoeren en minder geel gaat zien.
• De samenstelling van de borstvoeding is altijd goed, en heeft ook de juiste temperatuur.
• Je baby bepaalt zelf hoeveel hij nodig heeft en krijgt daardoor niet te veel of te weinig binnen.
• Krachtig zuigen, wat nodig is bij het drinken uit de borst, is goed voor de ontwikkeling van de mond en kaken van je baby. Dit heeft dan weer een positief effect op de spraakontwikkeling.
• Natuurlijk is het fysieke contact tussen moeder en baby een groot voordeel. Het bevordert en intensiveert de band. Huid-op-huid-contact bij borstvoeding zorgt voor de aanmaak van oxytocine, ook wel het ‘knuffelhormoon’ genoemd. Jij en je baby worden daar rustiger en ontspannen van.
• Borstvoeding kent daarnaast nog het voordeel dat het een bescherming geeft tegen allergieën en astma en ook bevat het antistoffen tegen diverse infectieziekten. We zien bij kinderen die borstvoeding krijgen onder andere minder maag- en darminfecties, oorontstekingen en luchtweginfecties.
• Het geven van borstvoeding verkleint ook de kans op wiegendood.

Voordelen voor de moeder

• Er zijn geen problemen met het bewaren en de voeding is altijd klaar.
• Moedermelk kan niet bederven.
• Het is gratis.
• Terwijl je baby drinkt wordt er oxytocine in de hersenen geproduceerd en dat heeft een gunstige invloed op de baarmoeder. Deze trekt beter samen en dat vermindert het bloedverlies.

Nadelen borstvoeding

Nadelen voor de moeder

• Een nadeel van borstvoeding kan zijn dat niemand het even van je kan overnemen en dit geldt vooral in de eerste weken als er nog nachtvoedingen zijn.
• Borstvoeding geven kan betekenen dat je de eerste periode meer tijd moet investeren in het voeden van je baby. Om je goed voor te bereiden kan je bijvoorbeeld naar een informatieavond gaan. Door beter op de hoogte te zijn van wat je kan verwachten en vooral wat allemaal normaal is, zal je meer ontspannen door de eerste periode stromen.
• Je baby geeft aan wanneer hij of zij genoeg voeding heeft. Je ziet dus niet letterlijk wat er ‘naar binnen’  gaat. Sommige moeders ervaren dit als nadeel.
• Je bent met borstvoeding meer aan huis gebonden.
• Na je verlof moet je meer ‘regelen’ om borstvoeding te blijven geven. Denk er in je zwangerschap alvast over na hoe je dit wilt gaan doen en maak van tevoren al afspraken met je werkgever. Je mag 25% van je werktijd  gebruiken om te kolven of om borstvoeding te geven.
• Vitamine K moet in de vorm van druppels tot je baby 13 weken oud is worden bijgegeven.
• Borstvoeding geven kan in een enkel geval ook leiden tot een borstontsteking.
• Tepelkloven is ook een kwaal die door borstvoeding kan ontstaan. Zorg alvast dat je tepelzalf in huis hebt.

Voordelen kunstvoeding

 Voordelen voor de moeder

• Flesvoeding betekent eerder af zijn van het geven van nachtvoedingen en dat anderen je kunnen aflossen. Zo kan je partner ook meer betrokken raken bij de baby.
• Als je werk buitenshuis hebt kun je ’s morgens de voedingen voor de hele dag klaarmaken zodat deze door een ander kunnen worden gegeven.
• Flesvoeding geeft daarnaast een veilig gevoel want je ziet immers precies of de baby de fles wel of niet heeft leeggedronken, ook al blijft er wel eens een restje achter zonder dat dit direct tot ongerustheid hoeft te leiden.
• Flesvoeding is zo gemaakt dat bijvoeden met vitamine K niet nodig is.

Nadelen kunstvoeding

 Nadelen voor de moeder

• Kunstvoeding vraagt meer aandacht omdat je er op moet letten dat de temperatuur van de melk goed is. Je moet de flessen en spenen hygiënisch schoonmaken. Je moet nadenken hoeveel je baby ‘moet’ drinken.
• Ook is er minder intiem contact tussen jou en je baby, hoewel dit met de fles nog wel enigszins te benaderen is.
• Je baby bepaalt niet helemaal zelf wat hij drinkt, maar volgt het voedingsschema.
• Het vloeien kan bij flesvoeding langer duren omdat er geen natuurlijke samentrekking van de baarmoeder plaats vindt, zoals bij borstvoeding het geval is.

Nadelen voor de baby:

• De positieve invloed van borstvoeding op de darmwerking van de baby en de bescherming tegen bepaalde ziekten worden met flesvoeding gemist.

Wat is er verder allemaal nodig in de kraamweek?

Aangifte doen
Volgens de wet moet je binnen drie dagen na de geboorte van je kind aangifte doen bij de gemeente. Is de derde dag een zaterdag, zondag of feestdag? Dan mag je de aangifte ook op de eerste werkdag daarna doen.

• De aangifte moet worden gedaan bij de gemeente waar je kind geboren is.
• De aangifte moet worden gedaan door iemand die bij de geboorte aanwezig is geweest.
• De aangifte kan (vaak) digitaal worden gedaan met DigiD.
• Voor erkenning en aangifte moet vooraf een afspraak bij de gemeente worden gemaakt.

Wat moet je meenemen?

• Een geldig identiteitsbewijs.
• Een geldig identiteitsbewijs van de moeder van het kind.

Daarnaast neem je mee (indien van toepassing):

• de verklaring van geboorte van het ziekenhuis of de verloskundige;
• je trouw- of partnerschapsboekje, als je wilt dat de gemeente de naam van je kind hierin vermeldt;
• een kopie van de akte van erkenning ongeboren kind, deze kopie heb je bij de erkenning ontvangen;
• een bewijs van inschrijving met vermelding van de burgerlijke staat, als je in het buitenland woont;
• een verklaring, als hiernaar gevraagd wordt.

Gemeente Asten
Koningsplein 3
5721 GJ Asten
Tel 0493-671212

Gemeente Someren
Wilhelminaplein 1
5711 EK Someren
Tel: 0493 494888

 Gemeente Peel en Maas
Wilhelminaplein 1
5981 CC Panningen
Tel: 077-3066666

Gemeente Geldrop
De Meent 2
5664 GC Geldrop
Tel: 040-2893893

 Gemeente Helmond
Bezoekadres Stadswinkel
Frans Joseph van Thielpark 1
5707 BX Helmond
Tel: 0492-587777

Verzekering regelen
Je baby moet binnen 4 maanden na de geboorte aangemeld zijn bij je zorgverzekering of bij die van je partner.  Dit kan meestal digitaal of telefonisch. Wanneer je dit te laat doet, moet je zelf de gemaakte zorgkosten betalen. Als je baby eenmaal is bijgeschreven, vallen bijna alle zorgkosten van je baby onder de basisverzekering.

Hielprik en gehoorscreening

In de eerste week na de geboorte van je baby komt een medewerker van de GGD Brabant Zuidoost bij je thuis langs voor de hielprik en een gehoortest. Deelname aan de screening is vrijwillig. Het bloed van de hielprik wordt onderzocht op een aantal zeldzame ziektes. De meeste ziektes zijn goed te behandelen als ze op tijd worden ontdekt.
Met de gehoortest meten we of je baby voldoende hoort om te leren praten.  

Je moet deze onderzoeken na de bevalling zelf aanvragen via de GGD Brabant-Zuidoost. 

Hielprik

Waarom een hielprik?
Met een hielprik onderzoeken ze het bloed van een pasgeboren baby op een aantal erfelijke ziektes. Als je dit vroeg weet kun je al in een vroeg stadium beginnen met de behandeling. Zo kan mogelijke schade bij de baby beperkt blijven. Naar schatting zorgt de  hielprik voor de opsporing van één van de ernstige aandoeningen bij 177 kinderen per jaar.
In de hiel van je baby zitten veel haarvaatjes. Het is gemakkelijk en veilig om door middel van een hielprik uit de hiel voldoende bloed te halen voor de hielprikkaart. Op deze manier hoeft er niet in een bloedvat geprikt te worden.

Op welke ziektes wordt onderzocht?
In het laboratorium wordt het bloed van je baby onderzocht op een groot aantal verschillende aandoeningen. 
Bijvoorbeeld op: 

• Schildklierziekte 
• Ziekte van de bijnier
• Bepaalde bloedziekte
• Taaislijmziekte
• Stofwisselingsziekte 

Deze aandoeningen kunnen erfelijk zijn, maar komen gelukkig heel weinig voor. Door ze snel op te sporen kan het problemen met de gezondheid van je baby voorkomen of beperken. Deze ziektes zijn niet te genezen, maar wel te behandelen met bijvoorbeeld medicijnen of een speciaal dieet.  

Wanneer is de uitslag bekend?
Na de hielprik wordt het bloed naar een laboratorium gestuurd. Daar wordt het bloed onderzocht op een deze ziektes. De uitslag van de hielprik is binnen vijf weken bekend. Je wordt als ouders(s) altijd over de uitslag van de hielprik geïnformeerd. Blijkt dat je baby een zeldzame ziekte heeft, dan worden jullie doorverwezen naar een kinderarts.  

Gehoorscreening

Waarom de gehoortest?
De gehoortest, die ook gehoorscreening wordt genoemd, onderzoekt of je  baby goed kan horen. De gehoortest doet geen pijn en duurt maar een paar minuten. Je baby merkt er nauwelijks iets van en slaapt waarschijnlijk gewoon door. 

Een kind dat niet goed kan horen, kan ook niet goed leren praten. Goed kunnen horen en praten is belangrijk om contact te maken met andere mensen, en om te kunnen. Hoe eerder de behandeling begint, hoe beter het kind kan leren praten. 

Wanneer krijgt je baby de gehoortest?
De gehoortest gebeurt meestal in de eerste week na de geboorte. Meestal gaat dat tegelijk met de hielprik. Een medewerker van de jeugdgezondheidszorg komt daarvoor bij je thuis.  

Wanneer krijg je de uitslag?
Je krijgt de uitslag direct na de gehoortest. Bij ongeveer 95 van de 100 kinderen is de uitslag van de gehoortest ‘voldoende’.
Als de uitslag ‘onvoldoende’ is aan één oor of beide oren, hoeft dat nog niet te betekenen dat je baby een blijvend gehoorverlies heeft. In de meeste gevallen is er iets anders aan de hand. Bijvoorbeeld: 

• Er was tijdens de test te veel omgevingslawaai. 
• Je baby was onrustig of huilde. 
• Er zat te veel oorsmeer in de gehoorgang of vocht achter het trommelvlies, bijvoorbeeld als gevolg van een verkoudheid. 

Na ongeveer een week krijgt je baby dan een tweede gehoortest. 

 Icterus neonatorum (geel-zien)

De huid van pasgeborenen kan enkele dagen na de geboorte een beetje geel worden. Dit komt doordat een bepaalde stof, die bilirubine wordt genoemd, in het bloed en in de huid van je baby terechtkomt. De meeste pasgeborenen krijgen tijdelijk een geel verkleurde huid ongeacht hun huidskleur. Soms zie je ook dat het oogwit geler wordt. 

Waarom worden baby’s geel?
Bilirubine komt vrij bij de afbraak van rode bloedcellen. Deze worden de eerste dagen na de geboorte voor een deel afgebroken. Bilirubine wordt uitgescheiden door de lever. Omdat er nu opeens een overvloed aan afvalstoffen ontstaat, kan de lever deze verwerking niet altijd bijhouden. Dit ‘probleem’ duurt meestal een paar dagen. Als je je baby goed bekijkt bij daglicht of helder kunstlicht, kunt je zien of de huid gelig is. Meestal wordt zo tussen de 3de en de 5de dag eerst het gezichtje geel. Als de hoeveelheid bilirubine in het bloed toeneemt kan de gele kleur zich van boven naar de rest van het lichaam verspreiden. Soms kan je baby wat moeilijker wakker worden voor de voeding, valt hij of zij tijdens de voeding eerder in slaap, of kan moeite hebben om de juiste hoeveelheid te drinken. 

Kan het kwaad als je baby geel is?
De meeste baby’s worden een beetje geel en dat kan geen kwaad. Na een paar dagen tot twee weken verdwijnt de gele verkleuring meestal vanzelf. In uitzonderlijke gevallen kan de hoeveelheid bilirubine in het bloed te hoog worden. Daarom is het van belang dat je baby de eerste dagen na de geboorte regelmatig gecontroleerd wordt door de kraamverzorgster en/of de verloskundige. Zo nodig nemen we wat bloed af uit het hakje. Dat buisje bloed moet dan naar het laboratorium gebracht, en getest worden. Meestal is het ‘geel-zien’ na de zevende dag verdwenen. 

Hoe kan ‘geel-zien’ worden behandeld?
Als het bilirubinegehalte in het bloed te hoog is zal de kinderarts behandelen met fototherapie. Hierbij wordt je baby onder speciale lampen of op een lichtmatras gelegd. De lampen of matras geven een speciaal licht af waardoor het bilirubine wordt afgebroken. Je baby krijgt dan een soort brilletje op om de ogen te beschermen tegen het blauwe licht. 

Welke baby’s hebben meer kans op ‘geel-zien’?
Sommige baby’s hebben meer kans op een hoger bilirubinegehalte in het bloed en ‘geel-zien’ dan anderen. De kans geel te worden is groter bijvoorbeeld groter als je baby te vroeg geboren is. 

Wanneer moet je bellen?
Wanneer je zelf het idee hebt dat je baby geler wordt en/of slomer reageert dan je gewend bent, bel dan gerust naar de dienstdoende verloskundige.